De dagen worden weer korter en het weer onstuimiger. Ondanks dat vind ik het nog steeds heerlijk om de natuur in te gaan. Jij ook? Muts op, handschoenen aan en gaan met die banaan! Maar wat trek ik aan? Als ik eenmaal aan het lopen ben, krijg ik het best snel warm. Met andere woorden hoe kleed ik me nu goed aan?
Kleed jezelf aan als een UI
Deels is dit natuurlijk afhankelijk van het seizoen, het weer, het gebied waar je heen gaat en de activiteit. Toch moet je je voor wat betreft het weer in de bergen en het seizoen waarin je op pad gaat niet voor de gek laten houden. Ik heb al meerdere keren in de zomer door de bergen gelopen in een sneeuwbui. Dus wees voorbereid op vier seizoenen in één dag. Ook in Nederland kan je hiermee te maken krijgen, daarom kleed ik mezelf altijd aan als een ui.
3 + 1 lagensysteem
Een ui? Yes, een ui. Deze kan je namelijk heel goed laagje voor laagje afpellen en dat wil je bij jezelf ook kunnen als je actief op pad gaat. Oké, een ui kleed je niet weer aan, maar ga je zelf stilzitten is het vaak wel lekker om weer iets aan te kunnen doen om te voorkomen dat je afkoelt. Hoe zien die laagjes er dan uit? Het laagjes systeem wat veel in bergsporten wordt toegepast, bestaat uit vier lagen:
- Basislaag = zweet afvoeren
- Tussenlaag = isoleren
- Buitenlaag = wind-, waterdicht en ademend
- Buitenlaag = isolerend
De basislaag
De basislaag is de eerste laag die je direct op de huid draagt. De primaire functie van deze laag is vocht afvoeren. De materialen die je hiervoor kan gebruiken zijn shirts van bijvoorbeeld merino wol of kunstvezels. Beiden zorgen ze ervoor dat vocht snel afgevoerd wordt waardoor je een droge laag op de huid hebt. Al naargelang de temperatuur wissel ik voor deze laag af tussen een shirt met korte of lange mouwen.

De tussenlaag
De tweede laag is de isolatielaag en doet precies wat het zegt: isoleren. Het zorgt er aan de ene kant voor dat je warm blijft en aan de andere kant ook dat het het zweet niet opneemt. Het heeft namelijk dezelfde werking als de basislaag, vocht verder afvoeren naar buiten. Over wat voor soort kleding praten we dan? Ik gebruik als tweede laag vaak een vest. Dit kan zijn van wol, maar ook fleece of kunstvezels.
Is het dan niet hetzelfde als de eerste laag? In de basis wel, alleen het idee van de tussenlaag is dat je ermee kan spelen. In de zomer zal je namelijk een dunner vest aantrekken of bij de hand hebben dan in de winter. Ga je in de winter op pad? Dan wil je misschien wel kunnen wisselen qua dikte van tussenlaag al naargelang hoe intensief je bezig bent.

De buitenlaag
Zoals je gemerkt hebt, zijn er twee buitenlagen. De eerste is de buitenste wind- en waterdichte laag, ofwel de regenjas. Deze moet ervoor zorgen dat je die vier seizoenen op een dag droog en aangenaam doorkomt. Echter een belangrijk kenmerk van deze laag is dat die ook ademend is. Waarom? Je hebt nu twee lagen aan die het zweet naar buiten afvoeren, kan dit vervolgens niet verder afgevoerd worden, wordt je alsnog nat. En dat is nu net wat we willen voorkomen!

De regenjas
Een ouderwetse regenjas zal je zeker drooghouden, alleen wordt je bij inspanning vanzelf alsnog nat, omdat het zweet niet afgevoerd kan worden. Het meest bekende membraan wat gebruikt wordt in hardshells is Gore-Tex. Het zorgt er aan de ene kant voor dat zweet afgevoerd wordt, maar dat het de regen en wind buiten houdt. Toch kent dit materiaal zijn limiet. Ik heb het namelijk nogal snel warm, waardoor het ademend vermogen van de jas het niet bij kan houden om het vocht af te drijven en je alsnog nat wordt.
Daarom is het ook mogelijk een shoftshell te gebruiken. Deze beschermt je ook tegen wind en tot op zekere hoogte tegen regen, maar heeft een hoger ademend vermogen. De jas is dus niet zo waterdicht als een hardshell, maar zeker een goed alternatief als de weersvoorspellingen niet te slecht zijn.
De isolerende buitenlaag
Ondanks dat er vaak gesproken wordt van een drie-lagen systeem heb ook ik vaak nog een vierde laag bij me in de rugzak. Deze vierde laag is niet de softshell waar we het net over hadden, maar het lekkere donsjasje! Of een synthetische variant erop natuurlijk. Deze jas blijft vaak in de tas en komt er tijdens de pauzes pas uit om te voorkomen dat je afkoelt. Het hangt natuurlijk helemaal af van de omstandigheden waarin je op pad gaat, maar omdat deze isolerende laag vaak in je rugzak zit, is het wel fijn als die licht en goed te comprimeren is.

Wat doe ik dan écht aan?
Betekent dit dan dat je altijd die vier lagen bij je moet hebben als je op pad gaat? Nee, natuurlijk hoeft dat niet. Het hangt helemaal af van wat je gaat doen, waar je het doet en in welk jaargetijde. Op warme zomerdagen heb ik soms maar twee lagen bij me, maar ik moet wel toegeven dat als ik in de bergen op pad ga, ik altijd een hardshell bij me heb. Ook als de mussen van het dak vallen, stop ik deze laag in mijn rugzak. Waarom? Niets is zo veranderlijk als het weer en helemaal in de bergen!
Op mooie dagen in de winter kan je soms ook af met twee lagen. Als ik ga sneeuwschoen wandelen, heb ik vaak een lekkere basislaag met lange mouwen aan in combinatie met een softshell of isolerende laag. Terwijl ik op hoogte in de zomer vaak ook mijn isolerende buitenlaag bij me heb om mezelf tijdens pauzes warm te houden. Kortom zorg ervoor dat je laagjes uit kan trekken om te ventileren als je het warm krijgt en dat je weer wat aan kan trekken om te voorkomen dat je afkoelt. Eigenlijk best logisch toch?
Veel plezier met je tocht!
